Većina oralnohiruških intervencija može uspešno da se izvede u lokalnoj anesteziji. Medjutim , u slučajevima ekstremne uplašenosti i izrazito sniženog praga za bol , može se primeniti sedacija.
Sedacija je postupak primene leka ili više lekova radi postizanja odredjenog stepena depresije centralnog dnevnog sistema u toku kog je verbalni kontakt sa pacijentom moguć jer je svest očuvana , kao i njegovi odbrambeni refleksi.
Osnovni ciljevi sedacije su:
- promena stava pacijent prema intervenciji koja predstoji
- obezbedjivanje očuvane svesti , kada je pacijent kooperabilan
- podizanje praga reakcije na bol
- očuvanost odbrambenih refleksa
- odsustvo uticaja na vitalne funkcije
- postizanje anterogradne amnezije.
Za farmakosedaciju se najčešće primenjuju lekovi iz grupe benzodiazepina, koji samo utiču na eliminaciju straha i napetosti. Iz tog razloga se prilikom intervencije mora primeniti lokalna anestezija.
Saradnja pacijenta sa stomatologom se lako uspostavlja baš zbog toga što je svest očuvana , a prag na bol podignuta. Obzirom na eliminisanje straha vitalni znaci kardiovaskularnog i respiratornog sistema ne samo da ostaju nepromenjeni , već se i prethodni poremećaji mogu delimično i normalizovati. BenzodiazepinI izazivaju izvestan stepen anterogradne amnezije, odnosno amneziju za dogadjaje posle primene leka. Stepen amnezije zavisi od doze primljenog leka.
Pogodnosti sedacije za pacijenta leži u samom smanjenju ili potpunoj eliminaciji nekontrolisanog straha. Smanjenje stresa je posebno važno za pacijente koji imaju oboljenja kod kojih postoji poremećaj parametara kardiovaskularnog sistema , gde bi se usled stresa ti parametri dodatno pogoršali.
Pogodnosti sedacije za lekara leže u tome što može da se uspostavi saradnja sa pacijentom u toku stomatološke intervencije , rad je olakšan , postoji izvesna mišićna opuštenost i odsustvo nepoželjnih refleksa ( gadjenje i povraćanje )
Indikacije za primenu sedacije su:
- omogućavanje izvodjenja stomatološke intervencije kod ekstremno nervoznog i uplašenog pacijenta
- izražen refleks na gadjenje i povraćanje
- kad se očekuje da će intervencija biti dugotrajna i neprijatna .
Kontraindikacije za primenu sedaciju su:
- alergija na lekove koji se primenjuju za sedaciju
- pacijenti sa psihijatrijskim oboljenjima , oboljenjima jetre i bubrega
- trudnice
- pacijenti sa težim deformitetima u orofaringelnom predelu , kada bi eventualna potreba za endotrahijalnom intubacijom bila neizvodljiva
- kada pacijent dodje bez pratioca.